Cwestiynau a Ofynnir yn Aml (FAQ)

Gwynt alltraeth arnofiol yw’r defnydd o dyrbinau yn seiliedig ar strwythurau arnofiol sy’n caniatáu i’r tyrbin gynhyrchu pŵer mewn dyfnderoedd dŵr nad yw’n ymarferol ar gyfer tyrbinau gwaelod sefydlog. Mae’r strwythurau arnofiol yn debyg i lwyfannau arnofio sydd wedi cael eu defnyddio ers degawdau yn y diwydiant olew a nwy, oherwydd hynny, maent wedi’u cynllunio i gadw’r strwythur yn sefydlog tra ar y môr. Mae’r tyrbinau arnofiol wedi’u cysylltu â gwely’r môr gydag angorau a llinellau angori sy’n galluogi gosod ffermydd gwynt arnofiol mewn dyfroedd dyfnach o lawer ac ymhellach allan i’r môr. Mae gan hyn nifer o fanteision, o fanteisio ar wyntoedd cryfach a mwy cyson, i leihau effeithiau gweledol ac amgylcheddol. Mae technolegau gwynt ar y môr sy’n arnofio hefyd yn datgloi buddion economaidd mawr a chyfleoedd cadwyn gyflenwi i’r ardal leol.
• Mae potensial i’r gymuned bysgota a’r datblygwyr gwynt ar y môr weithio law yn llaw i leihau aflonyddwch a lle bo hynny’n bosibl gwella adnoddau pysgod i ganiatáu diwydiant cynaliadwy i’r ddau.

Mae datblygu gwynt alltraeth arnofiol yn hanfodol i ddatgarboneiddio cyflenwad ynni’r DU a mynd i’r afael â newid yn yr hinsawdd. Mae Llywodraeth y DU wedi gosod targedau pwysig i lywio’r newid i ddyfodol carbon sero-lân gyda’r nod cyffredinol o gyrraedd allyriadau nwyon tŷ gwydr sero net erbyn 2050. Mae gan y DU dargedau i ddatblygu 1GW o wynt alltraeth arnofiol erbyn 2030, a 4GW erbyn 2035. Mae prosiectau Llŷr yn gwneud cyfraniad sylweddol at gyrraedd targed y DU ar gyfer 1GW o wynt alltraeth arnofiol erbyn 2030.

Mae’r Môr Celtaidd yn cynnig potensial adnoddau gwynt ardderchog ar gyfer gweithredu technoleg gwynt ar y môr fel y bo’r angen. Mae hwn yn adnodd carbon isel sylweddol sydd wedi bod yn anghyraeddadwy o’r blaen oherwydd dyfnder y dŵr. Yn ogystal, mae adroddiadau’n awgrymu bod gan y Môr Celtaidd batrymau tywydd gwahanol i Fôr y Gogledd sy’n golygu y bydd manteision system i grid y DU.

Fe wnaethom nodi’r safle posibl yn gynnar cyn i Ystâd y Goron ddod allan i ymgynghoriad ynghylch rhaglen prydlesu fasnachol. Roeddem mewn ymgynghoriad ag Ystâd y Goron am ddeunaw mis yn ymchwilio i ddichonoldeb y safle.

Mae prosiectau Llŷr 1 a 2 wedi eu lleoli yn eu man agosaf, mae ymyl pob prosiect oddeutu 38km a 31km o arfordir Cymru a 67km a 57km o arfordir Dyfnaint.

Bydd y prosiect yn pweru tua 200,000 1¹

o gartrefi gyda 200MW o ynni glân, gwyrdd.

Mae angen i’r prosiect gysylltu â’r grid yn y lleoliad gorau posibl o ran gallu ac effeithlonrwydd trosglwyddo. Rydym wedi gwneud cais i gysylltu yn y Grid Cenedlaethol Point of Connection ym Mhenfro. Er mwyn cyflawni hyn, bydd angen i ni ddod â’r ceblau o’r arfordir i’r pwynt cysylltiad ac adeiladu is-orsaf. Bydd unrhyw effaith weledol yn cael ei leihau gyda chynlluniau i gladdu’r ceblau o’r draethlin i’r isorsaf.

Mae’r llwybrau cebl ar y môr ac ar y tir yn cael eu hystyried ar hyn o bryd a byddant yn cael eu nodi yn dilyn yr asesiadau technegol a’r ymgynghoriad â rhanddeiliaid. Ein nod yw gweithio gyda datblygwyr eraill yn y Môr Celtaidd i sicrhau atebion ceblau sy’n lleihau rhyngweithiadau amgylcheddol, effaith ar weithgareddau masnachol cyfagos, a phryderon rhanddeiliaid. Ein bwriad yw rhannu a chydleoli llwybrau cebl lle bynnag y bo hynny’n ymarferol yn dechnegol ac yn fasnachol. Mae ein llwybr cebl allforio presennol a ffafrir yn nodi mai Bae Freshwater yw’r tiriad gorau, er bod llwybrau amgen eraill yn cael eu hystyried ac yn cael asesiadau peirianneg dechnegol.

Rydym yn ystyried sawl technoleg ar gyfer y tyrbinau a’r arnofion. Disgwylir i’n dewis technoleg gael ei gadarnhau yn ddiweddarach yn 2024.

Mae cylch bywyd y prosiect hyd at 30 mlynedd.

Rhagwelir y byddai’r Prosiect arfaethedig yn weithredol am gyfnod o hyd at 30 mlynedd o gomisiynu terfynol, ac yna proses ddadgomisiynu. Bydd y broses ddatgomisiynu yn adlewyrchu’r broses osod i raddau helaeth, i’r gwrthwyneb, gyda llwyfannau a angorfeydd yn cael eu tynnu a’u dychwelyd i borthladdoedd lleol i’w dadosod a’u gwaredu. Disgwylir i’r cyfnod datgomisiynu gael ei gwblhau o fewn 12 mis.

Mae ORE Catapult yn adrodd y byddai’r GW cyntaf o bŵer gwynt arnofiol yn y Môr Celtaidd yn creu cymaint â 3.000 o swyddi a bron i £700m mewn cyfleoedd cadwyn gyflenwi i Gymru a Chernyw yn ystod y degawd nesaf yn unig. Yn wahanol i gystrawennau gwaelod-sefydlog (sydd wedi’u cydosod ar y môr) mae angen ymgynnull tyrbinau arnofiol yn llwyr ar y tir (wrth ochr y cei) cyn cael eu tynnu i’r môr i’w gosod. Mae hyn yn golygu cyfleoedd economaidd mawr i’r economïau lleol o amgylch porthladdoedd a’r gadwyn gyflenwi leol sydd angen gwasanaethu adeiladu a chynnal ffermydd gwynt arnofiol. Felly, rydym yn ymgysylltu’n weithredol â’r gadwyn gyflenwi yng Nghymru a’r De Orllewin.

Mae’r prosiect hwn yn cynrychioli cyfle buddsoddi mawr i Gymru ac rydym am i’r gymuned leol gael y budd mwyaf ohono. Byddwn yn cydweithio â rhanddeiliaid lleol i archwilio’r potensial i sicrhau budd economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol llawn o’r prosiect.

Rydym yn gweithio gyda Llywodraeth Cymru, ORE Catapult, Cyngor Sir Penfro, Partneriaethau Dysgu Rhanbarthol i ddeall y gofynion addysg, sgiliau a hyfforddiant er mwyn cynllunio ymlaen llaw i gwrdd â’r cyfle i’r diwydiant sy’n dod i’r amlwg. Rydym am hysbysu ac ysbrydoli pobl ifanc ar draws sefydliadau dysgu i ystyried a dilyn llwybrau gyrfa o fewn y diwydiant drwy addysg gynradd, uwchradd, addysg uwch ac addysg bellach.

Rydym yn gweithio gyda phartneriaid ledled y rhanbarth i ddarparu addysg ac allgymorth i blant a phobl ifanc. Rydym am roi’r cyfle i adeiladu perthnasoedd ystyrlon a pharhaol gyda darparwyr addysg lleol, ein huchelgais yw ychwanegu gwerth at raglenni addysgol er mwyn hysbysu ein cenhedlaeth nesaf o’r rôl y gallai gwynt alltraeth arnofiol ei chwarae. Rydym yn gweithio gydag ysgolion yn uniongyrchol, mewn partneriaeth â sefydliadau fel Canolfan Darwin ym Mhenfro, gan ddarparu gweithdai a chyfleoedd i ddisgyblion ddeall yr heriau ynni sy’n ein hwynebu. Rydyn ni’n rhoi’r offer sydd eu hangen arnyn nhw i feddwl yn greadigol am atebion a sut y gallai technolegau gwahanol chwarae rhan wrth fynd i’r afael â’r her.

Rydym yn cydnabod bod gan unrhyw ddatblygiad y potensial i gael effaith ar ei amgylchedd lleol.
Mae tîm y prosiect a’n cynghorwyr amgylcheddol yn credu, gyda’r dull cywir o ddylunio a gweithredu prosiectau, y gall y prosiect leihau a rheoli unrhyw effeithiau negyddol, tra’n sicrhau effaith net gadarnhaol gyffredinol ar fioamrywiaeth. Bydd y safle’n darparu potensial ar gyfer ymchwil amgylcheddol sy’n cefnogi sut mae gwynt arnofiol yn rhyngweithio ar raddfa fawr gyda’r amgylchedd naturiol a buddiannau lleol yn galluogi gwell dealltwriaeth o’r manteision a’r heriau a nodi cyfleoedd i wella’r amgylchedd lleol

Mae’r safle a ddewiswyd wedi cael ei ddewis yn fwriadol i leihau’r effaith weledol. Mae ffin y prosiect tua 31km o lan Cymru a 38km o Ynys Lundy. Wrth i’r asesiad gweledol fynd yn ei flaen, bydd nifer o lunluniau o leoliadau penodol o amgylch arfordir Sir Benfro yn cael eu cymryd a’u defnyddio i lywio ein hymgynghoriad â chyrff statudol ac aelodau’r cyhoedd. Mae tîm y prosiect yn gweithio i leihau unrhyw effaith weledol negyddol ac mae’n werth nodi y bydd yr holl geblau wedi’u claddu o dan y ddaear, bydd gwaith ar y tir yn canolbwyntio ar yr is-orsaf/adeilad rheoli ger pwynt cysylltu’r grid. Bydd opsiynau dylunio yn cael eu rhannu gyda rhanddeiliaid lleol cyn gynted â phosibl.

Rydym wrthi’n casglu data ar weithgarwch pysgota yn y rhanbarth gyda thrafodaethau gyda sefydliadau pysgota perthnasol, gweithredwyr cychod pysgota lleol a chyrff llywodraeth. Fel rhan o’r casgliad data hwn, rydym yn siarad â physgotwyr i nodi tiroedd pysgota allweddol. Caiff pysgodfeydd masnachol eu harchwilio i’r Asesiad o’r Effaith Amgylcheddol (AEA) ar gyfer y prosiect a bydd effeithiau posibl yn cael eu hystyried yn llawn a bydd mesurau lliniaru addas yn cael eu datblygu fel y bo’n briodol. Bydd cwmpas yr asesiad effaith ar gyfer pysgodfeydd yn dilyn canlyniad y farn gwmpasu, y fethodoleg AEA safonol ac yn ystyried adborth gan randdeiliaid pysgodfeydd.

Nid yw prosiectau Llŷr yn rhan o gylch prydlesu alltraeth y Môr Celtaidd sy’n cael ei gynllunio ar hyn o bryd gan Ystâd y Goron. Cafodd Floventis Energy y cytundeb prydles ar gyfer datblygiadau Llŷr gan Ystâd y Goron ym mis Gorffennaf 2021 yn amodol ar Asesiad Rheoleiddio Cynefinoedd. Mae hyn yn caniatáu i Floventis fel y datblygwr symud ymlaen gydag asesiadau ac arolygon amgylcheddol, sicrhau mynediad i’r grid a cheisio caniatâd cynllunio drwy’r prosesau statudol.

Rydym yn disgwyl cyflwyno ein cais cynllunio llawn yn ddiweddarach yn 2024 felly rydym ar hyn o bryd mewn proses o ymgysylltu ac ymgynghori â thrigolion lleol, busnesau a sefydliadau cymunedol ar draws ardal eang o amgylch prosiectau Llŷr. Byddwn yn cyhoeddi amserlenni manylach ar gyfer ymgynghori maes o law y byddwch yn gallu dod o hyd iddynt ar ein gwefan.

Gallwch ddarllen mwy am y broses gynllunio ar ein tudalen Cynllunio ac Ymgynghori ar ein gwefan.

Cofrestrwch am ddiweddariadau i’r prosiect drwy info@llyrwind.com.